Badania naukowe

Liczne badania naukowe, prowadzone w I Zakładzie Medycyny Rodzinnej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi w ciągu ostatniej dekady, dotyczyły zagadnienia nieprzestrzegania zaleceń terapeutycznych. Ich wyniki wskazują, że pacjenci łączący się zarówno z powodu schorzeń przewlekłych, jak i ostrych, w blisko 50% przypadków nie przestrzegają zaleceń terapeutycznych. Ma to wymierne następstwa zdrowotne i finansowe. W tej sytuacji istotne jest zwiększenie wiedzy lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej na temat tego zjawiska. Taki cel postawiły sobie dwie publikacje książkowe autorstwa dr hab. n. med. Przemysława Kardasa (Przestrzeganie zaleceń terapeutycznych. Jak pomóc pacjentom osiągnąć maksimum korzyści z prowadzonego leczenia, 2008, Nieprzestrzeganie zaleceń lekarskich. Dlaczego prawidłowe leczenie nie skutkuje, 2006). Badania nad przestrzeganiem zaleceń terapeutycznych będą kontynuowane w latach 2009-2011 w ramach międzynarodowego programu naukowo-badawczego realizowanego w ramach 7 Programu ramowego Unii Europejskiej pt. Projekt ABC Ascertaining Barriers for Compliance: policies for safe, effective and cost-effective use of medicines in Europe (Ocena barier na drodze do przestrzegania zaleceń terapeutycznych: zalecenia w celu osiągnięcia bezpiecznego, skutecznego i efektywnego kosztowo użycia leków w Europie), którego Zakład jest koordynatorem.

Publikacja dla lekarzy POZ autorstwa dr hab. n. med. Przemysława Kardasa pt. Nieprzestrzeganie zaleceń lekarskich. Dlaczego prawidłowe leczenie nie skutkuje?

W latach 1999-2000 w ramach grantu przyznanego przez Urząd Miasta Łodzi Zakład prowadził badanie Projekt zapobiegania hospitalizacjom starszych mieszkańców Łodzi. Bodźcem do podjęcia tych badań było starzenie się łódzkiej populacji i gwałtowny wzrost liczby hospitalizowanych osób starszych. W badaniach oceniono medyczne i pozamedyczne powody hospitalizacji osób starszych w oddziałach chorób wewnętrznych łódzkich szpitali. Wyniki badań wskazują, iż najczęstszymi powodami tych hospitalizacji są w kolejności: choroba niedokrwienna serca, zapalenie płuc, udar mózgu, nadciśnienie tętnicze i niewydolność krążenia. Większość z tych chorób ma charakter przewlekły i poddaje się leczeniu ambulatoryjnemu, a jedynie ich zaostrzenia wymagają hospitalizacji. Do hospitalizacji osób starszych przyczyniają się także niedostatek materialny, niesprawność, brak pomocy innych osób oraz nieprzestrzeganie zaleconego przez lekarza leczenia.

Uzyskane wyniki pozwoliły na przedstawienie propozycji konkretnych działań zapobiegawczych. Ich spopularyzowanie stało się możliwe dzięki zorganizowaniu w roku 2000 pod auspicjami Zakładu Medycyny Rodzinnej Akademii Medycznej w Łodzi i Urzędu Miasta Łodzi dla lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej i innych osób profesjonalnie zaangażowanych w opiekę nad ludźmi starszymi Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej pt. “Potrzeby zdrowotne osób starszych i ich uwarunkowania”. Podsumowaniem badania stała się wydana w roku 2001 monografia autorstwa P. Kardasa i E. Ratajczyk-Pakalskiej pt. Hospitalizacje starszych mieszkańców Łodzi. Częstość, przyczyny, możliwości zapobiegania.